جدیدترین مطالب
برگردان فارسی
پویش‌های عقب‌نشینی: گفت‌وگویی با رابرت برنر
گفت‌و‌گوی باسکار سونکارا[۱] با رابرت برنر[۲] درباره‌ی نیروهایی که دولت رفاه آمریکایی را ساخت و درعین‌حال ویران کرد.[۳] برگردان: شقایق یوسفی • باسکار سونکارا: مردم به هنگام فکر کردن به نیودیل[۴]، دو روایت مهم از آن دوره در ذهن دارند. بر اساس یکی از این روایت‌ها فرانکلین روزولت، قهرمانی است که گروهی از کارگران را علیه آن کلان‌‌سرمایه‌دارانی[۵] می‌شوراند که ما را به رکود اقتصادی کشانده بودند. در سوی دیگر…
سرمایه‌داری به روایت کلاوس اوف
مدخل «سرمایه‌داری» در فرهنگ بین‌المللی علوم سیاسی[۱] • برگردان: نوح منوری • «سرمایه‌داری» از اوایل قرن بیستم به مثابه مفهومی به کار رفته که ساختار و پویایی یک صورت‌بندی خاص تاریخی از اقتصاد و جامعه را به تصویر می‌کشد. جلوه‌های آغازین آن صورت‌بندی خاص تاریخی از اواخر قرون وسطی، در نواحی جنوبی و سپس شمال غربی اروپا نمایان شد و از آن پس تقریباً به تمام مناطق جهان گسترش یافت. مفاهیم…
مباحثه‌ای میان ژاک رانسیر و ارنستو لاکلائو
برگردان: حمید قیصری • آیا عنصر «نمایندگی» جزئی «ضروری» از اراده‌ی دموکراتیک است یا «ناقض»[۱] آن است؟ این گفتگویی است در باب نسبت دموکراسی و «نمایندگی» که در پرتو توفیقات مهم جنبش‌های اعتراضی در انتخابات شهری و محلی اسپانیا، میان ژاک رانسیر، متفکر الهام‌بخش بسیاری از تحلیل‌های انجام‌گرفته از جنبش ریاضت‌ستیزانه‌ی پانزدهم می[۲]، و ارنستو لاکلائو، از مراجع مهم نظری پودموس، انجام گرفته است. مقدمه‌ی آمادور فرناندز[۳] در شانزدهم اکتبر…
«به شخص خودتان بستگی دارد»: چرا فمینیسم نولیبرال اصلا فمینیسم نیست؟
لیا سیتکین[۱] • برگردان: شمیم شرافت • فمینیسم جریان اصلی آمریکا به سادگی با هر ذائقه‌ای سازگار می‌شود و همیشه نسبتی فرودستانه با مطالبات اقتصاد نولیبرالی دارد. در نتیجه فمینیسمی به غایت تضعیف شده است. کتاب اخیر ایوانکا ترامپ با عنوان «زنانی که کار می‌کنند»[۲]، به سرعت با انتقاد رسانه‌ها روبرو شد. در نقد نیویورک تایمز آمده: «ایوانکا ترامپ کتابی نوشته است به شدت بی‌ربط و بی‌خبر از آن‌چه در جهان…
مروری بر کتاب «مدرنیزاسیون و حاکمیت پسا-استعماری در ایران؛ رساله‌ای در باب دولت» اثر ابراهیم توفیق
سیروس شایق[۱] • برگردان: حمید قیصری • ابراهیم توفیق در این کتاب می‌کوشد با تمرکز بر برهه‌ی زمانی پس از مصدق که خود آن را آغاز مرحله‌ی همچنان متداوم پسا-استعماری[۲] در ایران می‌خواند، رویکردی تازه به توسعه‌ی دولت و اقتصاد سیاسی ایران تحت حاکمیت سلسله‌ی پهلوی عرضه کند. این کتاب که برآمده از رساله‌ی دکتری توفیق[۳] (دفاع‌شده به سال ۱۹۹۸ در دانشگاه فرانکفورت) است، به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود؛…
نوبت به یمن رسید…
بررسی کتاب «یمن در بحران: خودکامگی، نولیبرالیسم و فروپاشی یک دولت»[۱]، هلن لاکنر[۲]، انتشارات ساقی، لندن، ۲۰۱۷ • طارق علی • برگردان: سعید انوری‌نژاد • نیو لفت ریویو، شماره‌ی ۱۱۱، می و جون ۲۰۱۸ برخی خصوصیات عام استعمار دوباره‌ی جهان عرب، به آن شیوه‌ی امپریالیستی که با جنگ اول خلیج [فارس] در سال ۱۹۹۱ همچون یک تمرین و دست‌گرمی ظالمانه آغاز شد، اکنون آشکارا قابل مشاهده است. تصور تعداد زیادی…
نوشتار
«مواجهات» اتنوگرافیک – بخش نخست
اصغر ایزدی‌جیران • متن سخنرانی در کارگاه روش تحقیق «کار میدانی اتنوگرافیک: تجاربی از بافت‌‌های رنج اجتماعی» در نشست «مسائل محلی در زمینه ملی: مسائل اجتماعی هرمزگان» – اتحادیه‌ی انجمن‌‌های علمی دانشجویی علوم اجتماعی ایران، بندرعباس، دانشگاه هرمزگان، ۳۰ آذر ۱۳۹۵٫ پیاده‌کنندگان متن: زهرا عبدی[۱] و فروغ صالح‌بابادی[۲] *** کار میدانی اتنوگرافیک عنوانی که من برای این سخنرانی یا «کارگاه» انتخاب کردم «کار میدانی اتنوگرافیک»[۳] است. دشواری کلیدی این کارگاه…
فقر فکری و اطوار لیبرالی
از زمان تولد آبسکورا تا به امروز بنای ما بر آن بوده که به جای آن که ضرورتاً در طیف «چپ» قرار بگیریم، نسبت به هر آن اندیشه و مرامی و از جمله خود جریان چپ، موضعی «انتقادی» بگیریم تا هر چه بیشتر بر ما روشن شود که چقدر «نمی‌دانیم» و چقدر دچار قضاوت‌های نامنقح‌ایم و چقدر می‌توانیم در کنار دیگران از گستره‌ی «بی‌دانشی» همگانی بکاهیم تا به مرور گام‌های…
یک کرونولوژی مقدماتی از روابط دولت و نیروهای کار شرکتی
نویسنده: نوح منوری • موضوع «روابط کار» و به طریق اولی «قانون کار» در ایران همواره مورد بحث بوده است، اما کمتر پیش آمده که درباره‌ی نیروهای کار بخش دولتی یا به طور کلی بخش عمومی بحث مستقلی شکل بگیرد. حتی در منابع ارزشمند این حوزه نیز به دشواری می‌توان نشانی از توجه اختصاصی به موضوع نیروهای کار دولتی یافت. به عنوان نمونه می‌توان به اثر بهداد و نعمانی اشاره…
مروری بر کتاب «مدرنیزاسیون و حاکمیت پسا-استعماری در ایران؛ رساله‌ای در باب دولت» اثر ابراهیم توفیق
سیروس شایق[۱] • برگردان: حمید قیصری • ابراهیم توفیق در این کتاب می‌کوشد با تمرکز بر برهه‌ی زمانی پس از مصدق که خود آن را آغاز مرحله‌ی همچنان متداوم پسا-استعماری[۲] در ایران می‌خواند، رویکردی تازه به توسعه‌ی دولت و اقتصاد سیاسی ایران تحت حاکمیت سلسله‌ی پهلوی عرضه کند. این کتاب که برآمده از رساله‌ی دکتری توفیق[۳] (دفاع‌شده به سال ۱۹۹۸ در دانشگاه فرانکفورت) است، به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود؛…
درباره‌ی یادداشت «مکتب سیاست‌گذاری «چپ»کی» نوشته‌ی محمد فاضلی
محمد فاضلی به لحاظ آکادمیک جامعه‌شناس شایسته‌ی احترامی است. او در بسیاری از حوزه‌های نظری و روش‌شناختی کارهایی انجام داده است که به مراتب ارزشمندتر از آثار و «تولیدات» بسیاری از اساتید «تمام» و «در حال اتمام»ی هستند که بهترین دپارتمان‌های جامعه‌شناسی در ایران را به نام خویش سند زده‌اند و دهه‌ها است که ندانسته‌ها و «بافته»های خویش را به عناوینی چون «دانش بومی» به بهای گزاف به دولت و…
«تاریخ‌سازی» و تداوم «کودکی»؛ در نقد رفتار پرسش‌برانگیز باشگاه اندیشه با دغدغه‌ی انتقادی یوسف اباذری
در روزهای گذشته کلیپ ویدئویی از باشگاه اندیشه در فضای مجازی انتشار یافته که حاوی سخنان یوسف اباذری درباره‌ی چگونگی ترمیم وجهه‌ی سلسله‌ی پهلوی و تطبیق آن سخنان بر موضوعات گوناگون است. نکته‌ی شایان تأمل درباره‌ی این کلیپ، معادل قرار دادن سخنان اباذری در باب «تأمل تاریخی» با محصولاتی است که همگی آن‌ها را به نام محصولات فرهنگی «سفارشی» می‌شناسیم. به «طراحان» باشگاه اندیشه باید یادآور شد که طلیعه‌ی سخنان…
اسلاید
-
اسلاید
مهمترین فرازهای تولد زیست‌سیاست فوکو
«تولد زیست‌سیاست» عنوان مجموعه سخنرانی‌های میشل فوکو در کلژدوفرانس از سال ۱۹۷۸ تا سال ۱۹۷۹ است که در آن کوشیده با تمرکز بیشتری به واکاوی پیشینه‌ی اندیشه‌ی لیبرالی پرداخته و تاریخ گذار از لیبرالیسم کلاسیک به نولیبرالیسم را در اروپا و آمریکا روایت کند. با گذشت قریب به چهل سال از ارائه‌ی این درسگفتارها و در حالی که فوکو حتی فرصت آن را نیافت تا این سخنرانی‌های چالش‌برانگیز و پرمخاطب را ویراستاری و تنقیح کند، گسترش کاربرد مفهوم نولیبرالیسم و تواتر این مفهوم در تحلیل آن‌چه بر جهان و انسان امروز می‌رود، موجب شده است که تولد زیست‌سیاست فوکو همچنان از…
بیشتر بخوانید » -
اسلاید
نگاهی به برخی مضامین فکری سه اقتصاددان ایرانی: طبیبیان، غنی‌نژاد، نیلی
از جمله زمینه‌های احیای ظرفیت‌های «علوم اجتماعی انتقادی» پرداختن به حوزه‌های مشترک علمی و فعال‌کردن قوای تحلیلی بینارشته‌ای است. قائل‌شدن تفکیکی سرسختانه میان جامعه‌شناسی و اقتصاد بیش از همه به کام کسانی شیرین خواهد بود که اقتصاد را بری از نقدهای اجتماعی می‌دانند و این باور را ترویج می‌کنند که اقتصاد علمی برآمده از مفروضات دقیق است و نتایج آن را نیز نمی‌توان به دست تحلیل‌های جامعه‌شناختی سپرد. نگاه ما به اقتصاد و اقتصاددانان این نیست. ما دانش آن‌ها را چونان حیطه‌ای قابل «تشخیص» محترم می‌داریم اما باور نمی‌کنیم که تشخیص حدود دانش اقتصادی آن‌ها مترادف با سلب صلاحیت…
بیشتر بخوانید »
گفتگوی انتقادی
-
گفتگوی انتقادی
فعال‌سازی ظرفیت‌های رهایی‌بخش انسان‌شناسی
اجازه بدهید به صورت خاص به دو عنوانی بپردازیم که در کار شما سهم ویژه‌ای یافته‌اند؛ «انسان‌شناسی رنج» چیست و چرا طرح آن را در زمانه‌ی حاضر لازم یافته‌اید؟ طرح پروژه‌ی «انسان‌شناسی رنج» در فضای عمومی دانشگاهی برمی‌گردد به زمستان ۱۳۹۴، زمانی که انجمن علمی دانشجویی انسان‌شناسی دانشگاه تهران از من دعوت کرد تا درباره‌ی پروژه‌ی پژوهشی‌ام سخن بگویم. این جلسه متأسفانه به دلایلی برگزار نشد. با این‌حال چند هفته پیش از آن، در سخنرانی «سهم دانشجویان در آینده‌ی انسان‌شناسی»، که آن هم به دعوت انجمن علمی انسان‌شناسی بود، ابعادی از پروژه‌ی خود را شرح داده بودم. متن آن سخنرانی…
بیشتر بخوانید » -
گفتگوی انتقادی
روایتی «انتقادی» و «زنده» از انسان‌شناسی
ایده‌ی مصاحبه با اصغر ایزدی جیران زمانی به ذهن ما خطور کرد که با مرور آثار او دریافتیم که تنها دلیل بازگشت او به تبریز نمی‌توانسته دلتنگی برای زادگاهش بوده باشد. در نوشته‌های جیران اصراری متمایز با دیگر متون انسان‌شناختی در ایران هست به «بیان» و «ترسیم» و «روایت» عینی آن‌چه بر «انسان»ها و «تجربه»های آن‌ها می‌رود؛ به همان معنایی که انسان‌شناسی مألوف نمی‌شناسد و «انسان»ها خوب می‌شناسند. مرور بیشتر آثار ایزدی جیران و بررسی روایت‌های پیرامون آن خوانشی از انسان‌شناسی که او هوادار آن است، به ما این اطمینان را بخشید که می‌توانیم از او دعوت کنیم که با…
بیشتر بخوانید »
ترجمه‌کاوی
-
ترجمه‌کاوی
ترجمه‌کاوی ساخت جامعه، آنتونی گیدنز، برگردان اکبر احمدی
به زعم ما برگردان اکبر احمدی از کتاب «ساخت جامعه»ی گیدنز در زمره‌ی برگردان‌هایی قرار می‌گیرد که به تجدیدنظر و ویراستاری جدی نیاز دارند و به شکل کنونی نمی‌توان آن‌ها را قابل استفاده دانست. در ادامه به نمونه‌هایی از خطاهای برگردان احمدی از این کتاب اشاره می‌کنیم:
بیشتر بخوانید » -
ترجمه‌کاوی
ملاحظاتی در باب ترجمه کتاب «قواعد روش جامعه‌شناسی»
غلامعلی خوشرو • کیهان فرهنگی، مرداد ۱۳۶۶، شماره ۴۱، صص ۲۰-۲۱ • کتاب قواعد روش جامعه‌شناسی تألیف امیل دورکیم جامعه‌شناس نامور فرانسوی، یکی از متون اصلی در زمینه‌ی روش جامعه‌شناسی است. این کتاب نزدیک صد سال است که باب یکی از مهمترین مباحث روش‌شناسی در زمینه‌ی امور اجتماعی را گشوده، و مباحثات پایان‌ناپذیری را به دنبال آورده است.
بیشتر بخوانید »
چندرسانهای
