نقد الگوی نولیبرالی بنگاهداری و مخالفت با «بیرحمی»های «طبیعی» سرمایه داری را لزوماً نباید در میان جریانهای فکری موسوم به چپ پیدا کرد.
ادوارد فریمن (زادهی ۱۹۵۱) استاد مدرسهی بازرگانی داردن در دانشگاه ویرجینیا، از جمله متفکرانی است که با توسعهی رویکرد «مدیریت ذینفعان» در دهههای اخیر، نقدهای جانانهای را نثار خوانش کسانی چون میلتون فریدمن از سرمایهداری و نسبت میان بنگاهها و ذینفعان آنها کرده است.
حاملان اصلی «منفعت» در الگوی لیبرالی محض همان کسانی هستند که بیش از همه باید در پی سود رسانیدن به آنها بود: «سهامداران».
با اینهمه میدانیم که سهامداران تنها دارندگان «سهم» در عملکردهای بنگاههای تجاری نیستند.
علاوه بر سهامداران، و البته با نقشی به مراتب پررنگتر از سهامدارانی که اغلب به تعبیر ریچارد ولف کاری جز دریافت پاکتهای حاوی سودهای هنگفت خویش نمیکنند، کارکنان و کارگرانی هم وجود دارند که «سهم»شان از سود و زیان شرکتهایشان به قدر همان حداقلهایی است که طی توافقی نانوشته هیچگاه نباید افزایش چشمگیری داشته باشند.
اصرار کسانی چون ولف بر توجه روزافزون به مقولهی «دموکراسی در محیط کار» حاکی از آن است که علیرغم ظواهر جذاب و «کارآفرینانه»ی بنگاههای امروزین، «سهم»های محقرانه و نابرابر کارکنان و کارگران در این بنگاهها، عملاً اتمسفری آکنده از نابرابریهای کاهشناپذیر را پدید آوردهاند که پیامدی جز راندن هر چه بیشتر کارکنان و کارگران به حاشیههای سیاه فقر و تباهی ندارد.
در الگوی لیبرالی ارتدوکس، کارکنان ذینفعانی درجهی دوم یا حتی درجهی سوم هستند. محیط زیست، اجتماعات محلی و مصرفکنندگان محصولات بنگاهها از دیگر گروههای ذینفعی هستند که الگوی لیبرالی محض صرفاً تا آن نقطهای رضایتشان را میجوید که مخل به مبانی سودآوری نظام سرمایهدارانه و مخل امنیت عمومی سرمایهداران و سهامداران ارشد نباشند.
ادوارد فریمن در خوانش خود که تا به امروز نیز توسعهی فراوانی یافته و به بسیاری از مباحثات در باب چیستی «مسئولیت اخلاقی» بنگاههای تجاری دامن زده است، به صراحت الگوی لیبرالی محض را کوتهنظرانه خوانده و خواهان توجه به این واقعیت میشود که حتی به فرض آنکه در کوتاهمدت بنگاههای تجاری بتوانند با الگوی کنونی به سودهای سرشاری دست یابند، در درازمدت زمینهی نابودی این قرائت از سرمایهداری را فراهم خواهند کرد.
درسگفتاری که پیش روی شما است، یکی از اپیزودهای مجموعه درسگفتارهایی است که ادوارد فریمن به صورت رایگان و تحت عنوان «مدلهای جدید کسب وکار در جامعه» در اختیار همگان قرار داده و در آن به معرفی رویکرد «مدیریت ذینفعان» پرداخته است. فایل حاوی زیرنویس انگلیسی است و میتوانید سایر اپیزودها را نیز در این نشانی دریافت کنید.
لینک دانلود: (پسورد فایل: obscura.ir)
دیدگاهتان را بنویسید